Afgelopen maanden hebben Niels Jensen en Jan van Veen namens Duurzaam Glimmen weer een 40 tal (koop)woningen bezocht, ze zijn nog met de laatsten bezig. In totaal zijn dan in de afgelopen jaren ruim 100 woningen bezocht.
Hieronder staat een samenvatting van de analyses van deze woningen en de bevindingen van de bewoners van 2023 weergegeven
De bezochte woningen waren in het merendeel vrijstaande woningen en enkele geschakelde woningen, hoekwoningen en tussenwoningen.
Het oorspronkelijke bouwjaar van de bezochte woningen varieerde van ca. 1880 tot 1999. De oudste woningen waren 1 of meerdere keren aangepast of bijna helemaal verbouwd.
Algemene beschouwing van de bezochte woningen en de reactie van de bewoners:
Ook nu weer bleek dat de bezochte bewoners eigenlijk best goed op de hoogte zijn van de thermische isolatiestaat van de woning. De bewoner zoekt meer naar de bevestiging van de eigen bevindingen en mening over de energiezuinigheid van hun woning. De bewoners hebben afgelopen tijd ook heel wat bezuinigingsmaatregelen genomen, dit zijn zoal:
- begane grondvloer isoleren
- na-isoleren van de buitengevels
- oud isolatieglas vervangen door HR++ of triple glas
- kierdichting bij ramen en deuren
- installatie van zonnepanelen
De bewoners zijn nu veel bewuster bezig met het verwarmen en dus ook het energieverbruik van de woning dan in voorgaande jaren. De redenen hiervoor zijn met name de hoge energiekosten en milieubewustzijn met minder verbruik van de fossiele brandstoffen.
Over het algemeen wordt de (slaap)verdieping waar men weinig is bijna niet verwarmd, soms met uitzondering van de badkamer op de verdieping.
Naast deze bewuste keuze welke vertrekken wel of niet en op welke temperatuur verwarmd worden, is ook de ingestelde basistemperatuur veelal verlaagd van 20-21 gr. C. naar 18-19 gr. C.
Men gaf over het algemeen aan ca. 20% tot 25% minder energie te verbruiken als in voorgaande jaren, maar behalve het stookgedrag, de genomen isolatie technische maatregelen zal ook de milde winter van 2021-2022 hierin een rol hebben gespeeld.
Een aantal bewoners hebben wel problemen met een gelijkmatige verwarming van de verschillende vertrekken. Als oorzaak hiervan kan worden aangegeven, de inregeling van de c.v. installatie, de plaats en capaciteit van de radiatoren, verschil in mate van isolatie van de verschillende ruimtes en daarbij de plaats van de thermostaat.
De meeste woningen worden op een natuurlijke wijze geventileerd ( dus geen mechanische afzuiging in keuken, badkamer en w.c.) Over het algemeen ervaart men nu geen problemen met de ventilatie en van vocht.
In enkele gevallen ervaart men door de lagere basistemperatuur nu wel vochtproblemen op de buitenmuren achter kasten en of gordijnen en of plafond.
Er wordt (men geeft aan, om energie te besparen) nu wel minder geventileerd, de ventilatieroosters staan meer dicht en de klepramen minder open. Ook de jacht om kieren af te sluiten heeft de mogelijkheid van natuurlijke ventilatie verminderd.
Overzicht van de aanwezige installaties in de bezochte woningen
PV panelen
Het merendeel van de woningen heeft PV panelen voor de opwekking van elektriciteit op eigen dak en of is lid van de van de zonneweide Glimmen.
type verwarming
- meest voorkomend is de c.v. gasverwarming met hoge temperatuur radiatoren en of lage temperatuur vloerverwarming
- een enkele hybride verwarming van gas c.v. ketel in combinatie met een warmtepomp met vloerverwarming en of lage temperatuur radiatoren
- een enkele woning met alleen een warmtepomp met lage temperatuur verwarming
- bijverwarming met een houtkachel komt veel voor
- bij verwarmen met infrarood panelen in vertrekken die af en toe verwarmd moeten worden
- elektrisch bij verwarmen met een airco in de woonkamer.
warm tapwater
- combi ketel gasgestook of warmtepomp met boilervat
- keukenkraan met eigen boilervat
type ventilatie
- alle oudere woningen waren voorzien van een natuurlijke ventilatie via ramen, deuren, kieren, met alleen afzuigkap in de keuken en evt. een ventilator in de w.c. en badkamer. Er zijn soms ventilatieroosters aangebracht (vaak gelijktijdig met aanbrengen dubbel glas).
- de nieuwere woningen ( bouwjaar na 1990) zijn uitgevoerd met mechanische ventilatie met permanente afzuiging in w.c., badkamer en keuken met ventilatieroosters in de buitenkozijnen (staat soms deze niet altijd aan).
Meningen van de bewoners over comfort van hun woning
Over het algemeen is men tevreden over het wooncomfort in de woning, enkele klachten die het vaakste te horen zijn:
- koude vloer (houten vloeren, betonvloeren, met en zonder kruipruimte)
- koude trek langs bepaalde muur en of kozijn
- kamer is niet gelijkmatig te verwarmen
- sommige ruimtes (niet de kamer waar de thermostaat hangt)blijven achter met het verwarmen, deze ruimtes zijn dus moeilijk op de gewenste temperatuur te krijgen of te houden.
Wat geven de bewoners aan wat ze willen gaan doen aan de woning m.b.t. verduurzaming en energiebesparing:
– isoleren begane grondvloer
– buitengevel isoleren
– schuin dak isoleren
– p.v. panelen aanbrengen
– oud dubbel glas vervangen door HR++ of triple glas
– laatste enkel glas vervangen
– ventilatieroosters aanbrengen
– betere temperatuurregeling van de verwarmingsinstallatie
De meest voorkomende adviezen die met het woningbezoek met de bewoners zijn gedeeld.
Verwarming installatie
Werking van de c.v. installatie verbeteren, hierdoor kan er direct energie bespaard worden. Een c.v. installatie die niet goed werkt, gebruikt onnodig veel energie. Deze verbetering kan b.v. zijn:
- ontluchten van de radiatoren
- waterzijdig inregelen van de radiatoren
- in zones verwarmen, waardoor de verschillende zones (vertrekken) onafhankelijk van elkaar beter en energievriendelijker te verwarmen zijn
- plaats geen thermostatische radiatorknoppen op radiatoren in die ruimte waar ook de kamerthermostaat geplaatst is.
- als de c.v. ketel nu vervangen moet worden, kies dan voor een c.v. ketel die later kan samenwerken met een warmtepomp.
- Isoleren van de c.v. leidingen in niet verwarmde ruimtes
- Als men kiest voor een hybride verwarming installatie ( gas c.v. gedeelte voor koude dagen en warm tapwater, plus een warmtepomp voor de overige verwarming) laat dan de installatie door een deskundige goed doorrekenen wat betreft de warmtepomp zelf en de benodigde capaciteit van de radiatoren (wellicht moeten de bestaande radiatoren ook vervangen worden door nieuwe grotere lage temperatuur radiatoren / convectoren). Ook kan door het veel hogere elektriciteitsverbruik door de warmtepomp een zwaardere aansluiting op het elektriciteitsnet noodzakelijk zijn.
Vervangen van oud dubbel glas
- vervang oud dubbel glas door HR++ glas in combinatie met buitenschilderwerk
- let op dat nieuw triple glas ( is dikker dan HR++ glas) ook past in de nu aanwezige ramen, deuren en kozijnen.